Cách phát triển trí thông minh cảm xúc (EQ) cho trẻ bố mẹ nên biết
12 Tháng Sáu, 2023 2023-06-12 14:31Cách phát triển trí thông minh cảm xúc (EQ) cho trẻ bố mẹ nên biết
Cách phát triển trí thông minh cảm xúc (EQ) cho trẻ bố mẹ nên biết
Trong thời đại công nghệ ngày càng tiến bộ, chúng ta đã chứng kiến sự phát triển của nhiều loại máy móc nhằm hỗ trợ và thay thế con người trong việc thực hiện những công việc đơn giản. Nhưng điều đó cũng đã làm cho chúng ta nhận ra sự quan trọng của các kỹ năng sống và kỹ năng xã hội. Và “trí thông minh cảm xúc” là một trong những kĩ năng đóng một vai trò đặc biệt. Vậy trí thông minh cảm xúc là gì, làm thế nào để rèn luyện được kỹ năng này, hãy cùng tham khảo ngay bài viết sau đây của Lolli Books nhé!
Trí thông minh cảm xúc là gì?
Trí thông minh cảm xúc (EQ) là khả năng nhận biết và hiểu biết về cảm xúc của chính bản thân và của những người xung quanh. Từ đó, chúng ta có thể áp dụng kiến thức này để điều chỉnh thái độ và hành vi một cách thích hợp. Có những quan điểm cho rằng trí thông minh cảm xúc là một kỹ năng có thể học và phát triển, trong khi người khác cho rằng EQ là một khả năng bẩm sinh của mỗi người.
Những người có chỉ số EQ cao thường có xu hướng thân thiện, lòng nhân ái và dễ thông cảm. Do đó, họ có xuất phát điểm thuận lợi hơn để đạt thành công so với đồng nghiệp hoặc bạn bè xung quanh. Đó là lý do tại sao trí thông minh cảm xúc đã trở thành một trong những kỹ năng vô cùng quan trọng và đáng được học tập nhất trong thời đại hiện nay.

Tầm quan trọng của trí tuệ cảm xúc (EQ)
Trí thông minh cảm xúc (EQ) là một khía cạnh quan trọng và không thể xem nhẹ trong cuộc sống. Trong khi trí thông minh thông thường (IQ) tập trung vào khả năng lý thuyết và trí tuệ học thuật, EQ tập trung vào khả năng hiểu và quản lý cảm xúc của chúng ta cũng như của những người xung quanh. Nhiều chuyên gia trên toàn cầu đã công nhận rằng EQ có thể quan trọng hơn IQ, và điều này đã được chứng minh thông qua ảnh hưởng của trí thông minh cảm xúc trong nhiều khía cạnh của cuộc sống.
Một trong những lợi ích quan trọng của EQ là khả năng xây dựng, phát triển, duy trì và tăng cường các mối quan hệ xung quanh. Kỹ năng này cho phép chúng ta hiểu và cảm thông với người khác, tạo ra môi trường giao tiếp và làm việc tốt hơn, và xây dựng những mối quan hệ đáng tin cậy và hỗ trợ. Sự hiểu biết và nhạy bén về cảm xúc của người khác giúp chúng ta tạo ra một môi trường thoải mái, đồng lòng và tôn trọng.
Ngoài ra, EQ giúp chúng ta tự ý thức về bản thân, nhận ra điểm mạnh và nhận thức về những điểm yếu của mình. Điều này cho phép chúng ta xử lý những lời chỉ trích một cách xây dựng hơn, không để cho những phê phán tiêu cực tác động xấu đến tâm lý và sự phát triển của bản thân. Bằng cách chấp nhận và hiểu rõ về bản thân, chúng ta có thể làm việc để nâng cao các khía cạnh mà chúng ta cảm thấy mình còn thiếu sót và tận dụng tối đa điểm mạnh của mình.
EQ cũng có khả năng thúc đẩy những người xung quanh thông qua việc lan tỏa động lực của bản thân. Người có EQ cao thường có tác động tích cực và truyền cảm hứng đến những người xung quanh bằng cách biểu lộ sự tự tin, sự khéo léo trong giao tiếp và khả năng tạo động lực cho những mục tiêu và ước mơ chung. Sự lạc quan và sự nhạy bén trong việc đọc hiểu cảm xúc của người khác giúp chúng ta xây dựng môi trường tích cực và sự hợp tác trong công việc và cuộc sống hàng ngày.
Một khía cạnh quan trọng khác của EQ là khả năng kiểm soát những cảm xúc của chúng ta trong các tình huống cuộc sống. EQ giúp chúng ta nhận ra và điều chỉnh cảm xúc một cách hiệu quả, từ việc quản lý căng thẳng, lo lắng đến việc kiểm soát cơn giận hay sự bối rối. Bằng cách tăng cường khả năng tự nhìn nhận và điều chỉnh cảm xúc, chúng ta có thể đạt được sự cân bằng và sự bình tĩnh trong cuộc sống, từ đó đưa ra những quyết định thông minh và thực hiện hành động phù hợp với môi trường xung quanh.
Tóm lại, trí thông minh cảm xúc (EQ) có vai trò quan trọng không thể phủ nhận trong cuộc sống của chúng ta. Nó giúp chúng ta xây dựng và duy trì mối quan hệ tốt, tự nhìn nhận bản thân, lan tỏa động lực và kiểm soát cảm xúc. Bằng cách rèn luyện EQ, chúng ta có thể trở nên tự tin hơn, tăng khả năng thành công và hạnh phúc trong cuộc sống.

4 năng lực của trí thông minh cảm xúc là gì?
Trí thông minh cảm xúc (EQ) không chỉ đơn thuần là một khía cạnh tổng hợp của những kỹ năng cảm xúc, mà nó còn bao gồm các năng lực cụ thể đóng vai trò quan trọng trong việc hiểu và quản lý cảm xúc. Các nhà nghiên cứu đã đưa ra giả thuyết về 4 năng lực cơ bản của EQ, bao gồm nhận biết cảm xúc, suy luận bằng cảm xúc, hiểu về cảm xúc và quản lý cảm xúc.
Nhận biết cảm xúc
Đây là khả năng nhận thức và nhận biết các cảm xúc, cả của bản thân và của người khác. Để hiểu về cảm xúc của người khác, chúng ta cần có khả năng nhận biết, tạo ra sự kết nối với người khác và cảm nhận các dấu hiệu phi ngôn ngữ như biểu cảm khuôn mặt, ngôn ngữ cơ thể và giọng điệu. Điều này đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra một môi trường giao tiếp và tương tác hiệu quả.
Suy luận bằng cảm xúc
Khả năng suy luận bằng cảm xúc cho phép chúng ta sử dụng thông tin về cảm xúc để đánh giá và đưa ra quyết định. Cảm xúc giúp chúng ta ưu tiên sự chú ý và phản ứng của mình trong các tình huống khác nhau. Chẳng hạn, khi chúng ta cảm thấy hứng thú hoặc hào hứng với một ý tưởng, chúng ta có xu hướng tìm hiểu và tiếp thu nó nhanh hơn. Suy luận bằng cảm xúc cũng giúp chúng ta nhận ra những mối quan hệ giữa cảm xúc và hành vi, từ đó thúc đẩy sự nhạy bén và đáp ứng tốt hơn đối với người khác.
Hiểu về cảm xúc
Hiểu về cảm xúc là khả năng giải thích và lý giải ý nghĩa của cảm xúc. Điều này bao gồm khả năng nhận ra nguồn gốc và nguyên nhân gây ra một cảm xúc cụ thể, cũng như nhận thức về tác động của cảm xúc đó đến hành vi và quan điểm của chúng ta. Hiểu về cảm xúc giúp chúng ta tự nhìn nhận và tự lý giải các cảm xúc của bản thân và người khác một cách chính xác và sâu sắc hơn, tạo ra sự đồng cảm và kết nối tốt hơn trong mối quan hệ.
Quản lý cảm xúc
Quản lý cảm xúc là khả năng điều chỉnh và điều tiết cảm xúc của bản thân một cách hiệu quả. Điều này bao gồm khả năng nhận biết và đánh giá cảm xúc, chọn cách phản ứng phù hợp và kiểm soát cảm xúc trong các tình huống khác nhau. Quản lý cảm xúc không đồng nghĩa với việc kiềm chế hoặc ức chế cảm xúc, mà là khả năng tự điều chỉnh và tạo ra một sự cân bằng cảm xúc trong cuộc sống hàng ngày. Bằng cách thực hành quản lý cảm xúc, chúng ta có thể giữ được sự bình tĩnh, ổn định và tăng khả năng đương đầu với căng thẳng và áp lực.
Những năng lực này không chỉ có ảnh hưởng đến sự thành công và hạnh phúc cá nhân, mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng và duy trì mối quan hệ tốt, tạo ra môi trường làm việc và học tập tích cực, và đóng góp vào sự phát triển và thành công của cả cá nhân và cộng đồng.

Các phương pháp phát triển trí thông minh cảm xúc (EQ) cho trẻ
Phát triển trí thông minh cảm xúc (EQ) cho trẻ là một quá trình liên tục và đòi hỏi sự kiên nhẫn và tận tâm từ phía người lớn. Dưới đây là 6 phương pháp mà bạn có thể áp dụng để giúp trẻ phát triển EQ theo sách “EQ Applied: A real-world approach to emotional intelligence” của tác giả Justin Bariso:
Nhận diện cảm xúc của bản thân
Nhận diện cảm xúc của bản thân là một yếu tố quan trọng trong việc phát triển EQ (trí tuệ cảm xúc) của trẻ. EQ đề cập đến khả năng nhận biết, hiểu và quản lý cảm xúc của chúng ta. Khuyến khích trẻ nhận ra và nhận thức về các cảm xúc của mình là một bước quan trọng trong việc phát triển EQ, giúp trẻ phát triển khả năng tự kiểm soát cảm xúc và điều chỉnh phản ứng của mình một cách tốt hơn.
Đầu tiên, chúng ta có thể khuyến khích trẻ suy nghĩ về những cảm xúc mà họ trải qua trong cuộc sống hàng ngày. Có thể hỏi trẻ về những cảm xúc mà họ đang cảm thấy và cho phép trẻ chia sẻ về những trạng thái cảm xúc khác nhau như vui vẻ, buồn bã, tức giận, sợ hãi hay lo lắng. Việc này giúp trẻ nhận biết rằng cảm xúc là một phần tự nhiên của cuộc sống và không có gì sai khi có những cảm xúc khác nhau.
Tiếp theo, chúng ta có thể khuyến khích trẻ suy nghĩ về cách những cảm xúc này ảnh hưởng đến hành vi và tư duy của họ. Hãy trao đổi với trẻ về những lần họ có cảm xúc mạnh và những hành vi mà họ thực hiện dưới tác động của những cảm xúc đó. Cùng trẻ nhận ra rằng cảm xúc có thể tác động đến quyết định của chúng ta, cách chúng ta giao tiếp và cách chúng ta nhìn nhận một tình huống cụ thể. Bằng cách này, trẻ sẽ nhận ra tầm quan trọng của việc tự nhìn nhận và điều chỉnh cảm xúc để đạt được kết quả tốt hơn trong hành vi và tư duy của mình.
Hơn nữa, chúng ta cần khuyến khích trẻ xây dựng khả năng tự kiểm soát cảm xúc. Khi trẻ nhận ra rằng họ có khả năng quản lý cảm xúc của mình, họ có thể học cách điều chỉnh và điều hướng cảm xúc một cách tích cực. Chúng ta có thể giúp trẻ nhận biết những cảm xúc tích cực và tiêu cực, và khuyến khích trẻ tìm hiểu các cách thức để tự chăm sóc và quản lý cảm xúc của mình. Điều này có thể bao gồm việc học các kỹ thuật như thở sâu, tập trung vào suy nghĩ tích cực, tìm hiểu về các hoạt động giải trí hoặc xả stress mà trẻ thích.
Cuối cùng, chúng ta cần tạo ra môi trường thoải mái và hỗ trợ để trẻ có thể chia sẻ cảm xúc của mình. Chúng ta có thể lắng nghe trẻ, cho trẻ biết rằng cảm xúc của họ quan trọng và được chấp nhận. Bằng cách này, chúng ta khuyến khích trẻ tự tin trong việc thể hiện và quản lý cảm xúc của mình.
Tóm lại, việc khuyến khích trẻ nhận diện cảm xúc của bản thân là một yếu tố quan trọng trong việc phát triển EQ. Bằng cách khuyến khích trẻ suy nghĩ về cảm xúc của mình và cách mà những cảm xúc đó ảnh hưởng đến hành vi và tư duy của họ, chúng ta giúp trẻ phát triển khả năng tự kiểm soát cảm xúc và điều chỉnh phản ứng của mình một cách tốt hơn.
Hỏi thêm ý kiến của người khác
Hỏi thêm ý kiến của người khác là một phương pháp hữu ích để khuyến khích trẻ mở rộng tầm nhìn và đánh giá các cảm xúc theo nhiều khía cạnh khác nhau. Khi trẻ tìm hiểu ý kiến và góc nhìn của những người xung quanh, họ có cơ hội hiểu rõ hơn về cách mà người khác tỏ ra cảm xúc và nhìn nhận một tình huống cụ thể. Điều này giúp trẻ phát triển khả năng đồng cảm và giao tiếp hiệu quả.
Ví dụ, hãy tưởng tượng một tình huống trong lớp học khi một bạn cùng lớp bị giáo viên phê phán vì không hoàn thành bài tập. Trẻ có thể có những cảm xúc khác nhau khi chứng kiến tình huống này, như sợ hãi, lo lắng, thương cảm hay vui mừng. Thay vì chỉ tự đánh giá theo quan điểm của mình, chúng ta có thể khuyến khích trẻ tìm hiểu ý kiến và góc nhìn của những người xung quanh để có cái nhìn toàn diện hơn về tình huống này.
Trẻ có thể hỏi các bạn cùng lớp khác về suy nghĩ và cảm xúc của họ về việc bị phê phán. Các bạn có thể chia sẻ rằng họ cảm thấy áp lực hoặc cảm thấy không công bằng. Trẻ cũng có thể hỏi ý kiến của giáo viên về quyết định của mình và nhận thấy rằng giáo viên muốn động viên và truyền cảm hứng cho các bạn.
Bằng cách tìm hiểu ý kiến và góc nhìn của những người xung quanh, trẻ có thể nhận thấy rằng cảm xúc và phản ứng của mỗi người có thể khác nhau dựa trên các yếu tố cá nhân và trạng thái tâm trạng. Điều này giúp trẻ mở rộng tầm nhìn và đồng cảm với những người xung quanh hơn. Trẻ có thể hiểu rõ hơn rằng một tình huống có thể gây ra nhiều cảm xúc khác nhau và không chỉ giới hạn trong phạm vi cá nhân mình.
Hơn nữa, việc hỏi thêm ý kiến của người khác cũng giúp trẻ rèn kỹ năng giao tiếp và lắng nghe. Khi trẻ tìm hiểu ý kiến của người khác, họ cần lắng nghe một cách chân thành và tôn trọng quan điểm của người khác. Điều này giúp trẻ học cách tôn trọng sự đa dạng và khác biệt quan điểm, tạo nền tảng cho giao tiếp hiệu quả trong các tình huống khác nhau trong cuộc sống.

Suy nghĩ trước khi hành động
Suy nghĩ trước khi hành động là một kỹ năng quan trọng mà chúng ta nên khuyến khích trẻ em thực hành. Đây là một quá trình mà trẻ nhận ra tầm quan trọng của việc đánh giá và suy nghĩ trước khi thực hiện một hành động, dự đoán các hậu quả có thể xảy ra và đưa ra phản ứng phù hợp dựa trên những suy nghĩ đó.
Một trong những lợi ích quan trọng của việc suy nghĩ trước khi hành động là khả năng kiểm soát cảm xúc. Trong những tình huống căng thẳng, việc suy nghĩ trước cho phép trẻ có thời gian để tự quản lý và điều chỉnh cảm xúc của mình. Thay vì phản ứng bằng cách tức giận hoặc hoảng loạn, trẻ có thể suy nghĩ về các giải pháp khác nhau và chọn ra cách tiếp cận tốt nhất để giải quyết vấn đề.
Hơn nữa, suy nghĩ trước khi hành động cũng giúp trẻ tránh những hành động hấp impuls. Trẻ em thường có xu hướng hành động theo bản năng mà không suy nghĩ về những hậu quả có thể xảy ra. Bằng cách khuyến khích trẻ suy nghĩ trước, chúng ta giúp trẻ phát triển khả năng kiểm soát bản thân và hành động một cách tỉnh táo hơn. Điều này giúp trẻ hình thành những thói quen tích cực và đưa ra những lựa chọn phù hợp với mục tiêu và giá trị cá nhân của mình.
Hơn nữa, suy nghĩ trước khi hành động còn giúp trẻ xây dựng một tư duy xây dựng và tổ chức. Thay vì chỉ phản ứng ngẫu nhiên, trẻ sẽ học cách lập kế hoạch và xác định những bước tiếp theo cần thực hiện. Việc suy nghĩ trước giúp trẻ nhìn xa hơn và có thể dự đoán được tầm ảnh hưởng của hành động của mình. Điều này mang lại một cách tiếp cận tỉnh táo và xây dựng hơn đối với việc giải quyết vấn đề và đạt được mục tiêu.
Để khuyến khích trẻ thực hành suy nghĩ trước khi hành động, chúng ta có thể áp dụng các phương pháp sau:
- Ví dụ và hướng dẫn: Chia sẻ với trẻ những tình huống trong cuộc sống hàng ngày mà suy nghĩ trước có thể giúp họ đạt được kết quả tốt hơn. Dùng các ví dụ cụ thể để giúp trẻ hiểu và áp dụng suy nghĩ trước vào cuộc sống thực.
- Đặt câu hỏi: Khi trẻ đối mặt với một tình huống, hãy đặt câu hỏi để khuyến khích trẻ suy nghĩ trước khi hành động. Ví dụ: “Nếu bạn làm như vậy, những hậu quả có thể xảy ra là gì?”, “Bạn có thể làm gì khác để giải quyết vấn đề này một cách tốt hơn?”
- Phản hồi tích cực: Khi trẻ thể hiện việc suy nghĩ trước và đánh giá các hành động, hãy đưa ra phản hồi tích cực và khích lệ. Điều này giúp trẻ nhận thức về giá trị của việc suy nghĩ trước và động viên trẻ tiếp tục phát triển kỹ năng này.
- Mô hình hóa: Là người lớn, chúng ta có thể làm gương cho trẻ bằng cách thể hiện việc suy nghĩ trước và đánh giá trước khi hành động. Khi trẻ thấy người lớn mô hình hành vi này, họ sẽ dễ dàng học hỏi và áp dụng vào bản thân.
Qua việc khuyến khích trẻ suy nghĩ trước khi hành động, chúng ta giúp trẻ nhận ra tầm quan trọng của việc kiểm soát cảm xúc, tránh hành động hấp tấp và phát triển tư duy xây dựng. Điều này giúp trẻ xây dựng những cơ sở vững chắc để đạt được sự tự chủ và thành công trong cuộc sống.

Tìm hiểu nguyên nhân của vấn đề
Tìm hiểu nguyên nhân của vấn đề là một bước quan trọng trong việc phát triển EQ và khả năng kiểm soát bản thân của trẻ. Bằng cách dạy trẻ cách dừng lại và suy nghĩ về nguyên nhân đằng sau hành động của người khác, chúng ta khuyến khích trẻ tìm hiểu sâu hơn về những cảm xúc mà người khác đang trải qua và cố gắng đặt mình vào hoàn cảnh của họ. Điều này giúp trẻ hiểu rõ hơn về nguyên nhân và ý nghĩa của hành vi, từ đó giúp trẻ kiểm soát bản thân một cách hiệu quả.
Đầu tiên, chúng ta cần khuyến khích trẻ dừng lại và suy nghĩ về nguyên nhân của hành động của người khác. Thay vì chỉ nhìn thấy hành vi bên ngoài, chúng ta có thể hướng dẫn trẻ tìm hiểu sâu hơn về cảm xúc mà người đó đang trải qua và các yếu tố nội tại mà có thể đã dẫn đến hành vi đó. Chẳng hạn, trẻ có thể tự hỏi: “Tại sao bạn ấy lại tức giận?” hoặc “Có những điều gì đã xảy ra để khiến bạn ấy cảm thấy như vậy?” Việc này khuyến khích trẻ suy nghĩ về các yếu tố tâm lý, tình huống và trạng thái cảm xúc mà người khác đang trải qua.
Tiếp theo, chúng ta có thể khuyến khích trẻ đặt mình vào hoàn cảnh của người khác. Trẻ có thể cố gắng tưởng tượng mình ở trong tình huống và cảm nhận những cảm xúc và áp lực mà người khác đang trải qua. Việc này giúp trẻ nhận ra rằng hành vi của người khác thường được tác động bởi nhiều yếu tố và không phản ánh hoàn toàn về con người đó. Trẻ có thể tự đặt câu hỏi như: “Nếu tôi ở trong tình huống đó, liệu tôi có cảm thấy như vậy không?” hoặc “Tôi sẽ phản ứng như thế nào trong tình huống đó?”
Bằng cách khuyến khích trẻ tìm hiểu nguyên nhân của vấn đề và đặt mình vào hoàn cảnh của người khác, trẻ có thể hiểu rõ hơn về nguyên nhân và ý nghĩa của hành vi. Trẻ sẽ nhận thức được rằng mỗi người đều có một lý do riêng cho hành động của mình và cảm xúc của họ không thể đánh giá một cách đơn giản dựa trên hành vi bên ngoài. Điều này giúp trẻ phát triển khả năng kiểm soát bản thân một cách hiệu quả, vì khi hiểu rõ hơn về nguyên nhân và ý nghĩa của hành vi, trẻ có thể đưa ra phản ứng tỉnh táo và xây dựng hơn trong các tình huống tương tự.
Ví dụ, hãy tưởng tượng một tình huống khi một đứa trẻ khác trong lớp quấy rối trẻ. Thay vì tức giận và phản ứng một cách xấu hổ, trẻ có thể dừng lại và suy nghĩ về nguyên nhân của hành vi đó. Trẻ có thể nhận ra rằng đứa trẻ đó có thể đang trải qua sự bất an hoặc tự ti, và quyết định quấy rối để tìm cách tỏ ra mạnh mẽ hoặc thu hút sự chú ý. Bằng cách đặt mình vào hoàn cảnh của đứa trẻ kia, trẻ có thể hiểu rõ hơn rằng hành vi đó không phản ánh về con người của mình mà liên quan đến nhu cầu và cảm xúc của người khác.
Tóm lại, việc dạy trẻ tìm hiểu nguyên nhân của vấn đề là một yếu tố quan trọng trong việc phát triển EQ và khả năng kiểm soát bản thân của trẻ. Bằng cách khuyến khích trẻ dừng lại và suy nghĩ về nguyên nhân đằng sau hành động của người khác, cũng như đặt mình vào hoàn cảnh của họ, trẻ có thể hiểu rõ hơn về nguyên nhân và ý nghĩa của hành vi. Điều này giúp trẻ kiểm soát bản thân một cách hiệu quả và đối phó tốt hơn với các tình huống căng thẳng và khó khăn trong cuộc sống.

Học hỏi từ những lời phê bình, chỉ trích
Học hỏi từ những lời phê bình là một phần quan trọng trong việc phát triển EQ và khả năng tự cải thiện của trẻ. Thông qua việc dạy trẻ cách lắng nghe và chấp nhận các lời phê bình từ người khác, chúng ta khuyến khích trẻ nhìn nhận và học hỏi từ những phản hồi xây dựng. Điều này giúp trẻ phát triển khả năng chấp nhận ý kiến khác biệt và cải thiện bản thân.
Thường xuyên nhận lời khen và đánh giá tích cực có thể làm trẻ cảm thấy thoải mái và tự tin. Tuy nhiên, nếu chỉ tập trung vào những lời khen mà không chấp nhận và học hỏi từ những lời phê bình, chỉ trích, trẻ có thể thiếu đi một cơ hội quan trọng để phát triển và cải thiện. Đó là lý do tại sao khuyến khích trẻ nhìn nhận và học từ những lời phê bình tốt, mang tính xây dựng là cần thiết.
Khi trẻ lắng nghe những lời phê bình, quan trọng nhất là giúp trẻ hiểu rằng những lời này không phải là sự chỉ trích cá nhân mà là một cách để họ nâng cao kỹ năng và khả năng của mình. Chúng ta có thể dạy trẻ cách phân biệt giữa những phản hồi xây dựng và những lời chỉ trích không mang tính xây dựng. Những lời chỉ trích xây dựng giúp trẻ nhìn nhận các khía cạnh mà họ có thể cải thiện và phát triển, cung cấp thông tin hữu ích và định hướng cho sự tiến bộ.
Ví dụ, nếu một người khác nhận xét rằng trẻ không sắp xếp đồ chơi của mình gọn gàng, thay vì bỏ qua hoặc tức giận, trẻ có thể lắng nghe và suy nghĩ về cách cải thiện tình huống. Trẻ có thể nhận ra rằng việc sắp xếp đồ chơi có thể giúp họ tìm kiếm đồ chơi một cách dễ dàng hơn và duy trì một môi trường sống sạch sẽ. Điều này giúp trẻ phát triển khả năng tổ chức và trách nhiệm cá nhân.
Thông qua việc học hỏi từ những lời chỉ trích, trẻ cũng phát triển khả năng chấp nhận ý kiến khác biệt. Họ học cách mở rộng tầm nhìn của mình và chấp nhận sự đa dạng trong cách suy nghĩ và hành vi của người khác. Điều này là cực kỳ quan trọng trong việc phát triển kỹ năng giao tiếp hiệu quả và đồng cảm với người khác.
Tóm lại, việc dạy trẻ cách lắng nghe và chấp nhận các lời phê bình, chỉ trích xây dựng giúp trẻ nhìn nhận và học hỏi từ những phản hồi đó. Trẻ học cách phân biệt giữa những lời chỉ trích xây dựng và không xây dựng, từ đó cải thiện bản thân và phát triển khả năng chấp nhận ý kiến khác biệt. Việc này đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển EQ và khả năng tự cải thiện của trẻ.
Luyện tập và rèn luyện liên tục
Luyện tập và rèn luyện liên tục là yếu tố quan trọng trong việc phát triển EQ (Intelligence Emotional Quotient). EQ không phải là một khả năng bẩm sinh, mà là một kỹ năng có thể được rèn luyện và cải thiện theo thời gian. Do đó, không ngừng khuyến khích trẻ thực hành và áp dụng các kỹ năng EQ vào cuộc sống hàng ngày là điều cần thiết để trẻ phát triển và nâng cao chỉ số EQ của mình.
Qua việc thực hành liên tục, trẻ sẽ có cơ hội áp dụng các kỹ năng EQ như suy nghĩ trước khi hành động, nhận diện cảm xúc của bản thân và người khác, tìm hiểu ý kiến của người khác, tìm hiểu nguyên nhân của vấn đề và học hỏi từ những lời chỉ trích. Trẻ có thể áp dụng những kỹ năng này trong các tình huống hàng ngày, từ giao tiếp với bạn bè, gia đình đến giải quyết xung đột và tương tác với người lớn.
Khi trẻ liên tục thực hành các kỹ năng EQ, chúng sẽ trở thành phần tự nhiên và tự động trong hành vi của trẻ. Điều này giúp trẻ phát triển khả năng tự kiểm soát cảm xúc và đưa ra phản ứng tỉnh táo và xây dựng trong các tình huống căng thẳng. Trẻ cũng sẽ trở nên nhạy bén hơn trong việc nhận diện và đồng cảm với cảm xúc của người khác, tạo nền tảng cho việc xây dựng và duy trì các mối quan hệ lành mạnh.
Ví dụ, hằng ngày, trẻ có thể thực hành việc suy nghĩ trước khi hành động bằng cách dừng lại và đặt câu hỏi cho chính mình trước khi đưa ra quyết định hoặc phản ứng. Họ có thể tự hỏi “Hành động này sẽ có hậu quả gì?” hoặc “Có cách nào tốt hơn để giải quyết vấn đề này?” Bằng cách làm như vậy, trẻ rèn luyện khả năng tự kiểm soát và tránh những hành động hấp impuls hơn.
Luyện tập liên tục cũng đòi hỏi sự hỗ trợ và định hướng từ người lớn. Người lớn có thể tạo ra môi trường thuận lợi cho trẻ thực hành EQ bằng cách cung cấp các tình huống thực tế để áp dụng kỹ năng EQ, đưa ra phản hồi xây dựng và khuyến khích trẻ tiếp tục phát triển.

Lời kết
Nhìn chung, trí thông minh cảm xúc là kỹ năng vô cùng quan trọng giúp chúng ta có thể dễ dàng kết nối với cảm xúc của bản thân và người khác, từ đó biến những ý định thành hành động và đưa ra được những quyết định đúng đắn nhất. Tuy nhiên, quá trình phát triển EQ là một hành trình dài và cần sự kiên nhẫn từ phía người lớn. Lolli Books hy vọng qua bài viết trên đã cung cấp được những thông tin hữu ích cho quý phụ huynh trong việc tìm ra phương pháp phù hợp để giúp trẻ phát triển EQ tốt nhất. Hãy cùng nhau tạo môi trường yêu thương và ủng hộ trẻ trong việc phát triển trí thông minh cảm xúc của trẻ!
Tham khảo: Những bộ sách phát triển EQ cho trẻ hiệu quả và hay nhất
Sách phát triển EQ cho trẻ “8 tuần đánh thức trí thông minh cảm xúc” – Phan Hồ Điệp
Cuốn sách “8 tuần đánh thức trí thông minh cảm xúc” của tác giả Phan Hồ Điệp là một tài liệu phát triển EQ (Intelligence Emotional Quotient) dành cho trẻ em. Tác giả Phan Hồ Điệp là mẹ của thần đồng Đỗ Nhật Nam, người đã thiết lập nhiều kỷ lục và cũng là tác giả của nhiều cuốn sách nổi tiếng. Với tình yêu thương và kinh nghiệm sư phạm, cô đã truyền đạt những bài học giá trị cho con mình. Do đó, cuốn sách “8 tuần đánh thức trí thông minh cảm xúc” có thể coi là một sự tổng hợp của nhiều kinh nghiệm thực tế trong việc nuôi dạy con.
Cuốn sách này hướng đến việc phát triển trí tuệ cảm xúc cho trẻ một cách vượt trội. Trẻ em được khuyến khích học cách điều tiết và biểu đạt cảm xúc vui, buồn, sợ hãi, giận dữ và nhiều cảm xúc khác một cách đúng thời điểm và đúng cách, từ đó hiểu và áp dụng để có một cuộc sống vui vẻ và hạnh phúc. Cuốn sách được chia thành 8 tuần tương ứng với 8 chủ đề khác nhau, giúp phụ huynh có thêm phương pháp giáo dục mới và hiệu quả để dạy con. Mỗi tuần đều đưa ra các hoạt động và bài học cụ thể, giúp trẻ áp dụng và rèn luyện kỹ năng EQ từng bước.
Thông qua việc đọc cuốn sách và thực hiện các hoạt động được đề xuất, trẻ em sẽ được trải nghiệm và rèn luyện các kỹ năng EQ như suy nghĩ trước khi hành động, nhận diện cảm xúc của bản thân và người khác, tìm hiểu ý kiến của người khác, tìm hiểu nguyên nhân của vấn đề và học hỏi từ những lời chỉ trích. Những kỹ năng này là cơ bản và quan trọng trong việc xây dựng sự tự kiểm soát, đồng cảm và giao tiếp hiệu quả cho trẻ em.
Cuốn sách “8 tuần đánh thức trí thông minh cảm xúc” không chỉ giúp trẻ em phát triển EQ mà còn giúp phụ huynh hiểu hơn về cách dạy con hiệu quả mà không cần đầu tư quá nhiều công sức. Đây là một nguồn tư liệu giáo dục hữu ích giúp cải thiện quan hệ gia đình và tạo ra môi trường phát triển tốt cho trẻ em.
Tóm lại, cuốn sách “8 tuần đánh thức trí thông minh cảm xúc” của tác giả Phan Hồ Điệp là một nguồn tư liệu quý giá để phát triển EQ cho trẻ em. Nó không chỉ cung cấp các kỹ năng EQ quan trọng mà còn mang đến các hoạt động và bài học cụ thể giúp trẻ áp dụng và rèn luyện từng kỹ năng. Cuốn sách cũng là một nguồn tư liệu hữu ích cho phụ huynh, giúp họ hiểu rõ hơn về cách dạy con hiệu quả và tạo ra môi trường phát triển tốt cho trẻ em.
Những cảm xúc quan trọng của bé – Bộ 6 cuốn
Bộ 6 cuốn sách “Những cảm xúc quan trọng của bé” của tác giả Janet Rose là một tài liệu đáng chú ý mà iSchool muốn giới thiệu đến quý phụ huynh. Tác giả Janet Rose hiện là hiệu trưởng Trường Cao đẳng Norland và cũng là Cộng tác viên cho các Hiệp hội Giáo dục Mầm non và Giáo dục sớm Quốc tế (BAECE). Với hơn 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực giáo dục, đặc biệt là lĩnh vực huấn luyện cảm xúc, bà đã sáng tạo ra bộ sách tuyệt vời này nhằm giúp kết nối cả gia đình thông qua việc đặt câu hỏi và chia sẻ cảm xúc.
Bộ 6 cuốn sách “Những cảm xúc quan trọng của bé” bao gồm các cuốn sau đây:
- “Mình có thể xin lỗi”: Hướng dẫn trẻ hiểu về ý nghĩa và quan trọng của việc xin lỗi khi mắc phải lỗi sai.
- “Mình thích làm người tốt”: Khuyến khích trẻ nhận thức về việc thực hiện các hành động tốt và tạo dựng môi trường tốt đẹp xung quanh mình.
- “Khi mình vui vẻ”: Giúp trẻ nhận ra và biểu đạt cảm xúc vui vẻ một cách tự nhiên và lành mạnh.
- “Đôi khi mình tức giận”: Hướng dẫn trẻ hiểu và quản lý cảm giác tức giận một cách xây dựng và không gây hại cho người khác.
- “Đôi khi mình lo lắng”: Giúp trẻ nhận biết và đối mặt với cảm giác lo lắng một cách hiệu quả.
- “Mình có thể kiên nhẫn”: Khuyến khích trẻ rèn luyện tính kiên nhẫn và sự kiên trì trong quá trình học tập và hoạt động hàng ngày.
Bộ sách đặc biệt mang đến cho trẻ nhiều trải nghiệm thú vị với sự hỗ trợ của các thanh trượt, miếng lật và các bánh xe chuyển động. Các hoạt động tương tác như vậy giúp trẻ hứng thú và tăng cường việc học tập. Bên cạnh đó, trong sách còn cung cấp những mẹo và ý tưởng để tạo điều kiện cho mọi người dễ dàng kết hợp giữa việc chơi và học tại nhà. Bộ sách này không chỉ giúp trẻ phát triển trí tuệ cảm xúc mà còn tạo điều kiện cho gia đình trở nên gắn kết hơn thông qua việc chia sẻ và thảo luận về cảm xúc.

Bộ 8 quyển sách phát triển IQ – EQ đầu đời cho bé
Bộ 8 quyển sách “Phát triển IQ – EQ đầu đời cho bé” được xuất bản nhằm mục tiêu giúp trẻ em nhận biết và khám phá thế giới xung quanh một cách đa chiều. Bộ sách này bao gồm 8 chủ đề khác nhau, mang lại những kiến thức và kỹ năng quan trọng cho sự phát triển toàn diện của trẻ:
- “Bé vệ sinh răng miệng – Răng ai đẹp nhất?”: Giúp trẻ hiểu về quan trọng của vệ sinh răng miệng và rèn luyện thói quen chăm sóc răng đúng cách.
- “Rèn luyện trí nhớ – Bé Bi ơi, đừng quên nhé!”: Tập trung vào việc phát triển khả năng nhớ và ghi nhớ thông qua các hoạt động và trò chơi thú vị.
- “Học về loài vật – Bố biến thành gì rồi?”: Khám phá và tìm hiểu về thế giới động vật, giúp trẻ hiểu và trân trọng sự đa dạng của các loài.
- “Những bài học đầu tiên – Con không chịu đâu!”: Hướng dẫn trẻ quản lý cảm xúc, kiểm soát hành vi và học cách giải quyết xung đột.
- “Bồi dưỡng tình thân – Con yêu mẹ lắm!”: Xây dựng tình cảm gia đình, khuyến khích trẻ thể hiện tình yêu và quan tâm đến người thân yêu.
- “Nhận biết sự tương phản – Đen và trắng”: Giúp trẻ hiểu về sự đa dạng và khác biệt trong cuộc sống, rèn luyện khả năng nhận diện và chấp nhận sự đa dạng.
- “Biết quý trọng tình bạn – Nhím con mặc áo”: Hướng dẫn trẻ xây dựng tình bạn, tôn trọng và quan tâm đến người khác.
- “Bé rèn trí thông minh – Làm thế nào để đánh thức Heo ú?”: Khuyến khích trẻ rèn luyện trí tuệ và khám phá khả năng sáng tạo của mình.
Những bài học đơn giản trong những năm tháng đầu đời sẽ tạo ra những viên gạch đầu tiên trong việc xây dựng nền tảng tri thức và nuôi dưỡng cảm xúc cho trẻ. Bố mẹ có vai trò quan trọng trong việc đồng hành cùng trẻ, giúp trẻ rèn luyện một cách hiệu quả hơn và đạt được kết quả tốt hơn trong quá trình phát triển.
Nhật ký trưởng thành của đứa trẻ ngoan – Sách phát triển EQ cho trẻ
“Bộ sách Nhật ký trưởng thành của trẻ ngoan” là một bộ sách phát triển EQ mà nhiều bố mẹ đang lựa chọn cho con em mình. Bộ sách này gồm 10 cuốn với những câu chuyện thú vị và dễ hiểu, nhằm mang đến cho trẻ góc nhìn và phát triển tư duy đa diện về sự tự tin, lòng biết ơn, tính quyết đoán và nhiều khía cạnh khác.
Dưới đây là danh sách các quyển sách trong bộ “Nhật ký trưởng thành của trẻ ngoan”:
- “Cha mẹ không phải người đầy tớ của tôi”
- “Làm một người trung thực”
- “Làm một người biết ơn”
- “Làm một người bao dung”
- “Tôi là chế ngự đại vương”
- “Việc học không hề đáng sợ”
- “Dũng cảm đối mặt với khó khăn”
- “Thực ra tôi rất giỏi”
- “Thói quen tốt theo tôi trọn đời”
- “Việc của mình mình tự làm”
Bộ sách sử dụng ngôn từ gần gũi và hình ảnh tươi sáng, tạo nên một môi trường thân thiện và hấp dẫn cho trẻ. Qua từng câu chuyện, bộ sách đóng góp vào việc vun đắp trí tuệ và cảm xúc cho trẻ. Đặc biệt, bộ sách này được thiết kế phù hợp cho trẻ ở lứa tuổi từ 6 đến 12, giai đoạn quan trọng trong quá trình trưởng thành của trẻ.
Bằng cách khám phá các câu chuyện trong bộ sách này, trẻ em có cơ hội học hỏi và áp dụng những kỹ năng quan trọng như tăng cường lòng tự tin, biết ơn, quyết đoán và nhiều kỹ năng khác. Đồng thời, việc đọc sách cùng bố mẹ cũng là cơ hội tuyệt vời để tạo sự gắn kết gia đình và thảo luận về những giá trị và cảm xúc được truyền tải trong sách.
Với bộ sách “Nhật ký trưởng thành của trẻ ngoan”, trẻ sẽ có cơ hội trải nghiệm và phát triển EQ một cách toàn diện, từ đó xây dựng nền tảng vững chắc cho sự phát triển của bản thân trong cuộc sống.

Bộ 6 cuốn sách phát triển trí tuệ cảm xúc Gigabook
Bộ 6 cuốn sách “Phát triển trí tuệ cảm xúc Gigabook” là bộ sách tiếp theo mà iSchool muốn giới thiệu đến quý phụ huynh. Bộ sách này bao gồm 6 cuốn sách với các chủ đề khác nhau như sau:
- “Cảm xúc của con là gì?”: Giúp trẻ hiểu về khái niệm cảm xúc và khám phá cảm xúc của bản thân.
- “Con được là chính mình!”: Khuyến khích trẻ tự tin và tự yêu mình, không sợ bị đánh giá hay so sánh với người khác.
- “Gấu ơi, con lo lắng đến chừng nào?”: Hướng dẫn trẻ nhận biết và quản lý cảm giác lo lắng một cách khéo léo.
- “Sự tử tế đẹp như bông hoa”: Khám phá khái niệm về sự tử tế và khuyến khích trẻ thể hiện sự tử tế trong hành động hàng ngày.
- “Con kiên trì, con không bỏ cuộc”: Động viên trẻ rèn luyện tính kiên nhẫn và không bỏ cuộc khi gặp khó khăn.
- “Chúng mình tôn trọng cơ thể và cảm xúc của nhau”: Hướng dẫn trẻ hiểu về tôn trọng và quan tâm đến cảm xúc và cơ thể của người khác.
Bộ sách kết hợp giáo dục với hình ảnh trực quan cao độ, mang đến một trải nghiệm học tập sống động cho trẻ. Ngoài ra, mỗi cuốn sách còn đi kèm với các câu hỏi thảo luận để hỗ trợ bố mẹ khơi gợi và dẫn dắt cuộc trò chuyện với trẻ. Từ đó, trẻ được khuyến khích quan tâm đến đời sống tinh thần của mình, được thể hiện suy nghĩ và cảm xúc, cũng như trở nên chủ động trong việc tương tác với mọi người xung quanh.
EQ – Khơi dậy cảm xúc
Cuốn sách EQ – Khơi dậy cảm xúc là một tài liệu giáo dục đặc biệt, mang đến cho trẻ những khái niệm quan trọng về giáo dục cảm xúc thông qua việc sử dụng những miếng dán hình được thiết kế khéo léo. Sự kết hợp này tạo nên một phương pháp học độc đáo, mang lại niềm vui và tình yêu thương cho trẻ.
Trong cuốn sách này, trẻ được tham gia vào quá trình dán hình, từ đó tương tác trực tiếp với nội dung và các khái niệm về cảm xúc. Những miếng dán hình được thiết kế một cách tinh tế và hợp lý, thể hiện các biểu cảm khác nhau của con người như vui vẻ, buồn bã, bất ngờ, hạnh phúc, tức giận và nhiều cảm xúc khác. Trẻ có thể dễ dàng áp dụng những hình ảnh này vào cuộc sống hàng ngày của mình.
Đồng thời, việc học thông qua miếng dán hình cũng giúp trẻ phát triển tư duy sáng tạo và khả năng thể hiện cảm xúc một cách tự do. Trẻ có thể tự do lựa chọn và áp dụng các miếng dán hình để thể hiện tâm trạng và cảm xúc của mình. Điều này không chỉ giúp trẻ học cách tự nhìn nhận và quản lý cảm xúc cá nhân mà còn khuyến khích sự giao tiếp và chia sẻ cảm xúc với người khác.
Cuốn sách “EQ – Khơi dậy cảm xúc” không chỉ giúp trẻ hiểu về cảm xúc mà còn mang lại niềm vui và sự đam mê trong quá trình học tập. Bằng cách tạo dựng một môi trường tương tác và đầy cảm xúc, “EQ – Khơi dậy cảm xúc” giúp trẻ phát triển kỹ năng xã hội, tăng cường khả năng tự tin và sẵn sàng đối mặt với những thử thách trong cuộc sống.